Czy piętrowe składy dla PKP Intercity „zbudują Niemcy”? Ministerstwo odpowiada

Autorem interpelacji jest poseł PiS Michał Moskal. Zadane przez niego pytania dotyczą szeroko opisywanego przez nas przetargu PKP Intercity na 42 piętrowe elektryczne zespoły trakcyjne z opcją na kolejnych 30. Poseł sugeruje, że warunki przetargu (prędkość maksymalna 200 km/h, dwusystemowość) celowo sformułowano tak, by nie mogli samodzielnie uczestniczyć w nim polscy producenci, i dopatruje się związku tego faktu z brakiem objęcia przetargu tarczą antykorupcyjną na etapie przygotowania (przewoźnik w październiku, po ogłoszeniu postępowania, twierdził, że postępowanie dopiero zostanie nim objęte). Prawo Zamówień Publicznych dopuszcza możliwość wspólnego ubiegania się o udzielenie zamówienia jako konsorcjum, jednak żaden z oferentów nie zaprosił do takiego partnerstwa polskiej firmy.

Przetarg ustawiony „pod Niemców”? To dezinformacja

Warto zauważyć dużą skalę dezinformacji wokół interpelacji posła i odpowiedzi na nią. Choć najkorzystniejszej oferty jeszcze nie wybrano, a do udziału zgłosiły się trzy firmy (francuski Alstom, niemiecki Siemens i szwajcarski Stadler) – w prawicowych mediach łatwo znaleźć tytuły, według których ma być już pewne, że tabor dla polskiego przewoźnika „zbudują Niemcy”. Również sam Moskal, pisząc w mediach społecznościowych o streszczonej niżej odpowiedzi na interpelację, twierdzi, że jej autor „zdaje się, niczym Piłat, umywać ręce”.

Wiceminister infrastruktury Piotr Malepszak określił pytania posła jako insynuację. – Spółka decyduje, jakie ma obecnie zapotrzebowanie na tabor, zgodnie z przyjętymi planami działalności. Natomiast Pan Poseł zdaje się sugerować nieuprawnioną interwencję Skarbu Państwa w zapisy specyfikacji warunków przetargowych, w celu skierowania zamówienia do konkretnego podmiotu – co jest absolutnie niedopuszczalne jako wprost sprzeczne z prawem – zaznaczył.

Tarcza antykorupcyjna jest – ale od kiedy?

Jak dodał, resort infrastruktury nie ma wpływu na treść Opisu Potrzeb i Wymagań w postępowaniu przetargowym, a kontrolę nad PKP Intercity sprawuje tylko pośrednio (poprzez jedynego akcjonariusza – PKP SA). – W przypadku chęci uzyskania szczegółowych wyjaśnień odnośnie [do] specyfiki oczekiwań wobec zamówienia pozwalam sobie zasugerować bezpośredni kontakt z Zarządem Spółki – odpisał.

Z tego samego powodu „Minister Infrastruktury nie jest upoważniony do posiadania i nie posiada informacji odnośnie [do] badań rynku prowadzonych przez PKP Intercity”. Nie może też podać uchwał zarządu, organu nadzorczego i Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy w tej sprawie. Malepszak zaprzeczył też, jakoby – co stwierdził poseł w pytaniu – nie uruchomiono tarczy antykorupcyjnej CBA. – Minister Infrastruktury, zgodnie z dokumentem pn. „Wytyczne Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 marca 2024 r. w sprawie funkcjonowania osłony antykorupcyjnej”, złożył do Koordynatora Służb Specjalnych stosowny wniosek w zakresie wskazanym przez Pana Posła – stwierdził. Z odpowiedzi nie wynika, czy stało się tak na etapie konstruowania warunków, czy też później.

PKP Intercity: Musimy być konkurencyjni wobec zagranicy

– Założenie, o którym nie pisze Michał Moskal, jest takie, że składy piętrowe będą budowane w Polsce, siłami polskich inżynierów i polskich pracowników. Wymagamy sprawdzonych konstrukcji, a nie prototypów, bo stawiamy na PIERWSZYM miejscu interes pasażera – odniósł się do sprawy przewoźnik we wpisie zamieszczonym na portalu X (dawniej Twitter). PKP Intercity przypomniały wcześniej, że firmy mające doświadczenie w produkcji pojazdów piętrowych oraz elektrycznych zespołów trakcyjnych na 200 km/h mają fabryki zlokalizowane w Polsce i zatrudniają polskich inżynierów czy pracowników technicznych. Przewoźnik przypomniał też o licznych innych inwestycjach w tabor produkcji polskich zakładów: Pesy, Newagu czy FPS H. Cegielski (w tym roku - jak dotąd - 16,5 mld zł brutto).

Spółka przekonuje, że pojazdy o takich właśnie parametrach są jej niezbędne, by po 2030 roku – kiedy rynek kolejowych przewozów dalekobieżnych zostanie w naszym kraju zliberalizowany – móc skutecznie konkurować z przewoźnikami zagranicznymi. – PKP Intercity chce zaproponować podróżnym nowoczesny, szybki, sprawdzony, pojemny oraz ekonomiczny w utrzymaniu tabor. Odpowiedzią na te potrzeby jest decyzja o wzbogaceniu taboru piętrowymi elektrycznymi zespołami trakcyjnymi, które staną się kolejnym krokiem w podnoszeniu standardów na polskiej kolei – wyjaśnił przewoźnik.